MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỂ THỰC HIỆN TỐT CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM

     Trong cuộc đời của mỗi giáo viên, ít ai không làm công tác chủ nhiệm, công việc mang lại cho ta nhiều niềm vui nỗi buồn, và cả những kỷ niệm khó quên. Vì bên cạnh việc truyền đạt kiến thức cho học sinh cùng với gia đình thì mỗi giáo viên có một trọng trách cao cả là: “Dạy các em làm người”. GVCN không chỉ là người thầy mà còn là người cha, người mẹ, là người anh, người chị, là người phân xử và cũng có những lúc cũng cần là người bạn…của học sinh. Như vậy có nghĩa là cùng một lúc GVCN là một diễn viên đa năng và có nhiều “vai diễn” Hơn nữa trong công tác chủ nhiệm đòi hỏi người giáo viên phải thực sự tâm huyết yêu nghề, yêu người và có tình thương đối với học sinh, coi học trò như người thân yêu của mình.

     Với học sinh trường PT Dân tộc nội trú chúng ta có nhiều sự khác biệt với học sinh các trường PT khác như về điều kiện kinh tế gia đình, bản sắc văn hóa, tâm lý tính cách có nhiều nét đặc thù, có những học sinh ngoan hiền học giỏi, có những em nhiệt tình, tự tin thể hiện khả năng của mình, cũng có những em rụt rè nhút nhát, hay những em nghịch ngợm có ý thức chưa tốt, có những em có hoàn cảnh khó khăn mồ côi cả cha lẫn mẹ…. Là GVCN chúng ta phải làm gì để những HS của chúng ta luôn là những bông hoa tươi đẹp, giữ được nét đẹp hồn nhiên của tuổi học trò, mỗi chúng ta luôn trăn trở tìm các biện pháp có tính khả thi có hiệu quả trong công tác chủ nhiệm để mong sao các em được phát triển toàn diện hơn. Hôm nay trong Hội nghị này tôi xin mạn phép nêu ra một vài biện pháp mà tôi đã và đang vận dụng trong công tác chủ nhiệm của bản thân:

- Thứ nhất, ngay từ đầu năm, khi được tiếp nhận công tác chủ nhiệm lớp, GV cần nhanh chóng tìm hiểu về tình hình lớp mình, ví như lập phiếu trưng cầu hoặc phiếu thăm dò học sinh về: gia đình, hoàn cảnh, nơi thường trú, tính cách, … để từ đó có hiểu biết toàn diện về từng học sinh và có thể đưa ra những phương pháp giáo dục phù hợp cho từng đối tượng.

- Thứ hai, về việc chọn ban cán sự lớp: GVCN cần tìm ra những học sinh có tinh thần trách nhiệm cao, ý thức tốt, đoàn kết giúp đỡ bạn bè, được sự tín nhiệm của bạn bè và phải quan tâm đến công việc của lớp. Muốn vậy, GVCN càng cần phải biết khả năng của những học sinh, đặc biệt là những học sinh có năng lực quản lý lớp để từ đó hình thành một ban cán sự lớp - chính những học sinh này sẽ hỗ trợ đắc lực cho GVCN. Vậy nên, GVCN cần dành thời gian để hướng dẫn cụ thể cách làm, phân công nhiệm vụ, vai trò cho từng thành viên trong ban cán sự. Và cứ sau mỗi tuần hoặc mỗi tháng sinh hoạt lớp, GV nên có hình thức khen thưởng hay nhắc nhở, tùy thuộc vào những việc làm tốt hay chưa tốt của học sinh và phải đảm bảo sự đánh giá công bằng khách quan.

   -Thứ ba, ngay từ đầu năm GVCN sẽ từng bước đi vào xây dựng về nội quy, về ý thức kỉ luật, nề nếp, trật tự trong trường học, KTX cũng như tuân thủ những quy định chung của trường làm sao cho phù hợp với đặc điểm của lớp. GVCN cần thông qua các nội qui của nhà trường ngay từ đầu năm. Nội qui ấy, sau khi thông qua yêu cầu mỗi HS ghi lại vô vở và dán lên phía bản tin của lớp như cuối lớp, kệ sách để mỗi HS đều nhìn và biết mỗi ngày. Và mỗi tuần đều có nhận xét, đánh giá về ý thức nề nếp học sinh từ các tổ trưởng cũng như lớp trưởng, lớp phó trong các buổi sinh hoạt lớp. Có biện pháp phù hợp đưa ra cho tập thể lớp của mình để nhắc nhở kiểm tra khen thưởng kịp thời...

  - Thứ tư, tổ chức lớp phải gắn liền với các hoạt động phong trào của tập thể, phong trào của nhà trường. Vì vậy, GV cần thông qua các hoạt động tập thể để xây dựng cho lớp học tinh thần đoàn kết, hòa đồng như: phát động các phong trào thi đua (học tốt, đôi bạn cùng tiến, …), tham gia các hoạt động phong trào do Đoàn trường tổ chức (như văn nghệ, TDTT, cuộc thi online, …), tham gia các hoạt động lao động vệ sinh trường lớp, phòng ở KTX hay tham gia các phong trào khác. Đặc biệt là động viên, thăm hỏi kịp thời đối với những học sinh trong lớp có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt…. Từ đây, mỗi học sinh cũng như tập thể lớp sẽ phát huy tinh thần tự giác, đoàn kết, giúp đỡ yêu thương nhau hơn.

   - Thứ năm, người GVCN cần phải phối hợp chặt chẽ với các thầy cô giáo viên bộ môn cũng như các đoàn thể khác để nắm được tình hình học tập cũng như rèn luyện, sinh hoạt trong ktx của những học sinh lớp mình. Đối với những học sinh thực sự có năng lực và tiến bộ mà chưa có cơ hội vào Đoàn thì đây là những dịp để giáo viên cũng như ban chấp hành chi đoàn lớp đưa ra thử thách, có kế hoạch đưa tên các em vào hàng ngũ của Đoàn trong năm học.

   - Thứ sáu, Ngoài ra, mỗi giáo viên cũng phải luôn luôn xác định rằng: trong công tác chủ nhiệm thì giáo dục là chính, tùy thuộc vào từng đối tượng học sinh mà giáo viên sẽ có những biện pháp khuyên nhủ, mềm mỏng hay cứng rắn, kiên quyết cụ thể chứ không đi theo một khuôn mẫu định sẵn, đòi hỏi người GVCN phải thực sự kiên trì, nhẫn nại và phải có một tấm lòng tận tụy, tâm huyết với nghề. Chúng ta đều biết: “không có gì làm tôn vinh người thầy trong sự nghiệp của mình hơn việc khích lệ học sinh tiến bộ”. Quả đúng như vậy, mỗi giáo viên có thể khuyên nhủ học sinh qua những câu chuyện thực tế thường gặp; hòa đồng, gần gũi, xem các em như con, em, bạn bè của mình. Đối với những học sinh cá biệt, giáo viên phải biết làm chủ cảm xúc, tránh quát tháo, nặng lời mà thay vào đó là động viên kịp thời, lắng nghe ý kiến, suy nghĩ từ các em để các em thấy được sự quan tâm, giúp đỡ của thầy cô. Từ đó, giúp các em nhận ra những khuyết điểm của mình và tạo điều kiện để các em dần thay đổi bản thân. Người giáo viên cũng cần biết biểu dương đúng lúc đối với những học sinh có chí tiến bộ trong học tập, bởi đó là động lực lớn để các em vươn lên.

   - Thứ bảy, GVCN còn là một tấm gương sáng về trí tuệ cũng như về đạo đức để học sinh noi theo. Bởi vậy, mỗi GVCN cần phải cẩn trọng trong lời nói cũng như hành động không chỉ trên lớp học mà còn ngoài xã hội. Tự mỗi người phải nỗ lực phấn đấu hoàn thiện bản thân, xứng đáng được học trò gọi là thầy cô theo đúng nghĩa của nó.

   - Thứ tám, để làm được công tác chủ nhiệm tốt, không thể không nói tới sự phối hợp chặt chẽ giữa GVCN và phụ huynh học sinh. Đây là mối quan hệ không thể thiếu được. Chính vì vậy trong cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm GVCN phải cố gắng nắm bắt số điện thoại liên lạc của gia đình, đây là điều kiện thuận lợi giúp GVCN trao đổi gián tiếp với cha mẹ học sinh khi cần thiết. Ngoài ra GVCN cần phải tiếp xúc riêng để trao đổi thông tin với cha mẹ học sinh những học sinh cá biệt, đặc biệt. Thông qua công việc này giúp giáo viên biết được các thói quen, sở thích thái độ của học sinh thường biểu hiện ở gia đình. Qua đó giúp cha mẹ học sinh biết được tình hình học tập, những dấu hiệu sa sút của các em đồng thời giúp cha mẹ học sinh thấy được sự quan tâm của nhà trường đối với gia đình từ đó tạo được niềm tin đối với phụ huynh trong việc giáo dục con cái họ. Mối quan hệ có tác động hai chiều này nhằm hạn chế bớt mặc cảm, tự ti ở các em, giảm bớt tâm lí lo sợ khi tiếp xúc với GVCN.

Hoàng Thị Hải Lý - GV Tổ Hóa-Sinh-TD